Separacja, a rozwód

separacja

Na wstępie warto w kilku słowach wyjaśnić czym w ogóle jest separacja i jakie są różnice pomiędzy separacją, a rozwodem.

Zgodnie z obowiązującym prawem warunkiem orzeczenia przez Sąd rozwodu jest wykazanie, iż między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego.

Oznacza to w szczególności, iż musi nastąpić całkowity rozpad wszelkich więzi charakteryzujących małżeństwo tj. duchowej (emocjonalnej), gospodarczej i fizycznej, a stan ten jest nieodwracalny i nie rokuje na jakąkolwiek poprawę.

Jeżeli natomiast rozkład pożycia między małżonkami jest zupełny, jednakże istnieją widoki na poprawę w przyszłości wzajemnych relacji stron, mówiąc najprościej małżonkowie dają sobie jeszcze szansę „na zejście się”– wówczas możliwe jest jedynie orzeczenie separacji.

Podsumowując powyższe separację od rozwodu z punktu widzenia przesłanek procesowych odróżnia brak istnienia cechy „trwałości”.

Separacja faktyczna, a separacja prawna

W praktyce spotykam się z tym, że pojęcie separacji często używane jest w sposób potoczny dla określenia życia małżonków w rozłączeniu. Klienci mówią mi czasem, iż od lat żyją z mężem/ żoną w separacji. Taki stan w praktyce nazywamy „separacją faktyczną” czyli sytuację w której małżonkowie nie prowadzą wspólnych spraw, wspólnego gospodarstwa domowego, nie mieszkają razem ale formalnie nie funkcjonuje w obrocie prawnym orzeczenie sądu o separacji.

Separacja, a rozwód – cechy wspólne

W wyniku rozwodu jak i separacji pomiędzy małżonkami następuje z mocy prawa ustrój rozdzielności majątkowej małżeńskiej. Nadto małżonkowie pozostający w separacji nie dziedziczą po sobie wzajemnie z ustawy. W orzeczeniu o rozwodzie i separacji sąd rozstrzyga kompleksowo wszelkie kwestie związane z uregulowaniem władzy rodzicielskiej, alimentami, wspólnym zamieszkiwaniem małżonków, kontaktami z dzieckiem itp.

Separacja, a rozwód – różnice

Najważniejszą różnicą pomiędzy rozwodem, a separacją jest to, iż orzeczenie przez Sąd rozwodu jest nieodwracalne – małżeństwo przestaje istnieć. Małżonkowie co prawda mogą ponownie się związać i zawrzeć kolejny związek małżeński, jednakże w świetle prawa jest to już nowe (inne) małżeństwo. Separacja natomiast z założenia jest stanem odwracalnym – na zgodne żądanie małżonków sąd orzeka o zniesieniu separacji.

Ponadto małżonek pozostający w separacji (w przeciwieństwie do małżonka rozwiedzionego) nie może zawrzeć kolejnego małżeństwa, nie jest „wolny” w rozumieniu stanu cywilnego.

Małżonek rozwiedziony może skorzystać z uproszczonej procedury powrotu do nazwiska noszonego przed zawarciem małżeństwa, który to przywilej nie przysługuje małżonkowi pozostającemu w separacji.

Nadto jeżeli wymagają tego względy słuszności małżonkowie pozostający w separacji obowiązani są do wzajemnej pomocy, co także odróżnia tę instytucję od rozwodu.

Warto na zakończenie dodać, iż to z jakim żądaniem ostatecznie wystąpi strona w danym stanie faktycznym tj. o orzeczenie separacji czy rozwodu jest zależne od wielu czynników charakterystycznych dla danej sprawy, zaś określone pierwotnie w pozwie żądanie może zostać zmodyfikowane w toku postępowania.